DUBNA - ZIMA 2004

UCZNIOWIE SZKÓŁ ŚREDNICH Z POZNANIA, LESZNA, LUBLINA I ŚWINOUJŚCIA
W PROGRAMIE BOGOLUBOWA - INFELDA

Program Bogolubowa-Infelda w Zjednoczonym Instytucie Badań Jądrowych w Dubnej dotyczący szkół średnich (18-31 styczeń 2004)

5-osobowa grupa ze Świnoujścia wraz z przedstawicielami innych szkół średnich wyjeżdżała z Polski znając Instytut Badań Jądrowych w Dubnej tylko z oficjalnych dostępnych źródeł.

W czasie pobytu w Dubnej dzięki spotkanym wspaniałym ludziom a przede wszystkim P. dr Władysławowi Chmielowskiemu oraz P. mgr Ewie Chmielowskiej poznała i może pochwalić się i podzielić z innymi wieloma cennymi i ciekawymi informacjami oraz przeżyciami i wrażeniami z Instytutu.

Celem programu jest zapoznanie polskiej młodzieży przejawiającej uzdolnienia w naukach ścisłych i przyrodniczych z jednym z największych w świecie międzynarodowym ośrodkiem badań w dziedzinie fizyki jądrowej, fizyki cząstek elementarnych, fizyki ciała stałego, radiologii i radiobiologii, technologii informatycznych i fizyki teoretycznej. Istotnym elementem programu jest również pokazanie uczniom praktycznych zastosowań badań naukowych na bazie unikalnych narzędzi badawczych Instytutu Oprócz naukowego aspektu programu nie mniej ważnymi są: aspekt dydaktyczny, społeczny i towarzyski realizowany w kontaktach polskich uczniów z ich dubieńskimi rówieśnikami, wśród których są zwycięzcy ogólnorosyjskich olimpiad fizycznych, poznawanie kultury, zwyczajów i codziennego życia innych narodów co w naszym przypadku zostało zrealizowane.
W trakcie pobytu szczególną uwagę zwracano na udział Polski i polskich naukowców w pracach Instytutu organizując spotkania z polskimi pracownikami różnych laboratoriów, którzy opowiadali o swojej pracy na konkretnych stanowiskach demonstracyjnych i badawczych.
Polska jest członkiem-założycielem Instytutu, przez wiele lat niezwykle aktywnie uczestniczy w jego pracach. Początkowo Polacy w większości przyjeżdżali uczyć się współczesnej fizyki, ale szybko stawali się równoprawnymi partnerami. W ciągu istnienia Instytutu pracowało w nim przez okres dłuższy niż 6 miesięcy ponad 450 osób, obroniono ponad 100 prac doktorskich i zrobiono ponad 40 habilitacji. W pewnych okresach w Dubnej mieszkało ponad 100 polskich rodzin.
Zmiany polityczne ostatnich lat, spowodowały, że w krajach postkomunistycznych pojawiły się poważne trudności ekonomiczne, co negatywnie odbiło się na finansowaniu nauki w ogóle. Studenci i pracownicy naukowi tych krajów zaczęli liczniej niż dotąd wyjeżdżać do ośrodków naukowych na Zachodzie co miało wpływ na pracę Instytutu w Dubnej.
Obecnie członkami Instytutu jest 18 państw: Armenia, Azerbejdżan, Białoruś, Bułgaria, Czechy, Gruzja, Kazachstan, KRL-D, Kuba, Mołdawia, Mongolia, Polska, Federacja Rosyjska, Rumunia, Słowacja, Ukraina, Uzbekistan, Wietnam. Niemcy od 1991 roku a Węgry od 1993 roku uczestniczą w pracach Instytutu na zasadzie umów dwustronnych.

Doktorant z Polski mgr Grzegorz Kamiński /UJ/, mgr E.Chmielowska z uczestnikami Programu B-I

Fot.1 - Doktorant z Polski mgr Grzegorz Kamiński /UJ/, mgr E.Chmielowska z uczestnikami Programu B-I /z naszą grupą / w Laboratorium Reakcji Jądrowych

Z dużym zainteresowaniem oglądaliśmy unikalne stanowiska badawcze, często nie mające odpowiedników w innych laboratoriach świata. Z powodu wysokich kosztów i ich wyjątkowości Polska nigdy nie będzie miała takich urządzeń - nawet najbogatsze kraje nie stać na ich samodzielne wybudowanie i eksploatację.

Członkowie naszej grupy przy stanowiskach badawczych  w Laboratorium Reakcji Jądrowych

Fot.2 - Członkowie naszej grupy przy stanowiskach badawczych w Laboratorium Reakcji Jądrowych

Na uczniach bardzo duże wrażenie wywarło zwiedzanie Instytutu i znajdujących się w nim urządzeń. Naukowcy w ciekawy i przystępny sposób objaśniali nam ich działanie i zapoznawali nas z kierunkami badań prowadzonych w poszczególnych laboratoriach. Mieliśmy możliwość zobaczenia przyrządów, które wcześniej znaliśmy jedynie z teorii. Jesteśmy dumni z tego, że jako jedni z niewielu, mieliśmy okazję przebywania na terenie ośrodka tej rangi, w którym pracowali naukowcy uhonorowani nagrodą Nobla. Najbardziej imponującym urządzeniem okazał się niewiarygodnych wręcz rozmiarów synchrofazotron i wybudowany pod nim nuklotron.

Deputy Chief of International Department ; W. Chmielowski z naszą grupą w Laboratorium Reakcji Jądrowych we wnętrzu synchrofazotronu

Fot.3 - Deputy Chief of International Department ; W. Chmielowski z naszą grupą w Laboratorium Reakcji Jądrowych we wnętrzu synchrofazotronu

Nie ukrywamy, że zupełnie inaczej wyobrażaliśmy sobie pracę naukową oraz wygląd hal eksperymentalnych . Zaskakującym dla nas był fakt, że tak cenna aparatura uruchamiana jest kilka razy do roku, a większość czasu pochłania interpretacja danych. Poznaliśmy Dubną i znaczenie jej dla nauki w świecie. Mieliśmy okazję poznać uczonych znanych w całym świecie, przyjrzeć się posiedzeniom konferencji naukowych i seminariów, poznać organizację i strukturę , zapoznać się historią, kierunkami badawczymi i osiągnięciami Instytutu oraz wziąć czynny udział w zajęciach laboratoryjnych, co zostało potwierdzone stosownymi certyfikatami wręczonymi na koniec.

Certyfikat   Karoliny Mileńko z I LO im. Mieszka I ze Świnoujścia poświadczający aktywny udział w Programie B-I

Fot.4 - Certyfikat Karoliny Mileńko z I LO im. Mieszka I ze Świnoujścia poświadczający aktywny udział w Programie B-I

Mimo barier językowych młodzież z ciekawością spotykała się z rosyjskimi kolegami i koleżankami opowiadając o sprawach szkolnych, komentując wydarzenia międzynarodowe, poznając codzienne problemy rosyjskiej młodzieży i ich rodzin, wspólnie zwiedzając miasto. Wielkie zainteresowanie wywołały wycieczki do Moskwy i Siergiejew-Pasadu (Zagorska), gdzie uczniowie zwiedzając muzea, cerkwie itd. poznawali historię Rosji.

Przed  pomnikiem epoki na Placu Czerwonym w Moskwie

Fot.5 - Przed pomnikiem epoki na Placu Czerwonym w Moskwie.

Każdego roku przyjeżdża do ZIBJ na krótkie delegacje (1-2 tygodnie) 80 - 100 fizyków i specjalistów z Polski, 15 polskich pracowników jest zatrudnionych na dłuższy okres.

Prof. R. Wolski, mgr E. Chmielowska z grupą Programu B-I przed Laboratorium Reakcji Jądrowych

Fot.6 - Prof. R. Wolski, mgr E. Chmielowska z grupą Programu B-I przed Laboratorium Reakcji Jądrowych

Kierownikami Programu B-I w kraju i w Dubnej są :
- w dziedzinie fizyki teoretycznej - prof. dr hab. Władysława Nawrocka (Uniwersytet Wrocławski) i profesor Aleksander Tichonowicz Filippow ( Laboratorium Fizyki Teoretyczne ZIBJ),
- w dziedzinie edukacji:
- prof. dr hab. Wojciech Nawrocik (Uniwersytet im Adama Mickiewicza w Poznaniu) ogólne kierownictwo i wyjazdy studentów,
- prof. dr hab. Edward Kapuścik (Uniwersytet Łódzki), wyjazdy doktorantów,
- mgr Ewa Chmielowska (Szkoła Podstawowa nr 9 w Poznaniu), wyjazdy uczniów,
ze strony ZIBJ za edukacyjną część PBI odpowiada profesor Swietłana Piotrowna Iwanowa (dyrektor CU ZIBJ).

Sprawy związane z kontaktami międzynarodowymi prowadzi : Władysław Chmielowski - Deputy Chief of International Department





Pobyt w ramach Programu Bogolubowa-Infelda w Dubnej zakończyliśmy w poczuciu dobrze wykorzystanego czasu, bogatsi o cenne życiowe doświadczenie jakim niewątpliwie jest udział w Programie.

E.J. Pater

Wersja do druku